هر کاری ملزومات و مقدمات خاص خود را دارد. دیگ بخار خشکشویی اولین و مهمترین لازمه و مقدمه یک مغازه خشکشویی است. دیگی که آب را تبدیل به بخار می کند. در واقع دیگ خشکشویی یک محفظه فولادی بزرگ است که در آن، آب به صورت اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک و به کمک سوخت مصرفی تبدیل به بخار می گردد. این سوخت می تواند ، نفت کوره(مازوت)، نفت گاز(گازوئیل)، گاز طبیعی و حتی برق باشد. در خشکشویی از این دیگ برای فرآیندهایی مثل اتوکشی، ضدعفونی کردن و از بین بردن چین و چروک البسه و پارچه ها استفاده می شود.
در انتخاب دیگ بخار برای خشکشویی صنعتی باید به عواملی مانند ظرفیت بخار، میزان مصرف انرژی و نیازهای خاص کارگاه توجه کرد.
4 کاربرد دیگ بخار در خشکشویی
4 کاربرد دیگ بخار در خشکشویی به ترتیب زیر است:
- اتوکشی با بخار: بخار تولید شده از این دیگ در اتوکشی البسه و پارچه ها استفاده می شود و به طور موثر چین و چروک آنها را از بین می برد و کاملا صاف می کند.
- ضدعفونی لباس ها: با استفاده از بخار با دمای بالا می توان باکتری های احتمالی بر روی البسه و پارچه ها را از بین برد.
- صرفه جویی در انرژی: استفاده از دیگ بخار به جای استفاده از آب داغ به طور مستقیم، مصرف آب و انرژی را کاهش می دهد.
- بهروه وری بالا: به دلیل توانایی تولید حجم زیاد بخار در زمان کوتاه، دیگ های بخار بهره وری بالایی دارند و در چرخ های کاری طولانی مدت کارایی خوبی دارند.
انواع دیگ بخار خشکشویی
انواع دیگ بخار خشکشویی معمولا به دو نوع اصلی افقی و عمودی تقسیم می شود که عمده تفاوت آنها در ظرفیت، فضای مورد نیاز و کاربرد آنها می باشد:
- دیگ بخار افقی: برای خشکشویی های بزرگ که نیاز به ظرفیت بخار بالایی دارند استفاده می شوند. همچنین بیمارستان های بزرگ، رختشویخانه های پادگان ها و آسایشگاه های پرجمعیت، کارخانه های بزرگ و نیروگاه ها از این دیگ بهره می برند. دیگ بخار افقی با ظرفیت بالا و استحکام بیشتر نسبت به دیگ عمودی برای مکان های با ورودی بالا مناسب است. همچنین تعمیرات و نگهداری آن نسبت به دیگ های کوچک تر آسان تر و ساده تر است. تنها ایرادی که به این دیگ وارد می شود نیاز به فضای زیاد و حمل و نقل نسبتا دشوار آن می باشد.
- دیگ بخار عمودی: این نوع دیگ ها فضای کمتری نسبت به دیگ افقی اشغال می کنند و برای کارگاه ها و خشکشویی های کوچک بسیار مناسب و کاربردی می باشند. حتی در برخی بیمارستان ها یا کلینیک ها نیز از این دیگ می توان بهره برد. ویژگی خاص دیگ بخار عمومی طراحی جمع و جور، راندمان بالا، نصب آسان و مصرف انرژی پایین تر نسبت به نوع افقی است.
ظرفیت و قدرت دیگ خشکشویی
دیگ بخار خشکشویی در ظرفیت ها و قدرت های مختلف تولید و عرضه می شود. ظرفیت هایی که از 120 تا 500 کیلوگرم متغیر است. دیگ های 120 لیتری، 150 لیتری، 180 لیتری و 225 لیتری رایج ترین و مورد استفاده ترین نمونه های موجود در بازار هستند. البته گاهی برخی از خشکشویی های بزرگتر بسته به حجم کار خود، از دیگهای 375 و 500 لیتری هم استفاده می کنند که بزرگترین دیگهای بخار حال حاضر به شمار می روند، مگر آنکه بخواهید دیگ بخار یا بویلر به صورت اختصاصی و با حجم مورد نظر شما توسط کارخانه تولید شود. منظور از ظرفیت دیگ، حداکثر میزان آبی است که در محفظه جای می گیرد و تبدیل به بخار می شود.
قدرت دیگ هم معمولا بین 4 تا 10 اسب بخار می باشد. بین ظرفیت و قدرت دیگ بخار خشکشویی ارتباط مستقیم وجود دارد. معمولا هر چه قدر ظرفیت دیگ بیشتر باشد، قدرت آن هم بیشتر خواهد بود. لوله کشی دیگ بخار در خشکشویی نیز یک کار فنی و تخصصی است که توسط متخصصان فن انجام می گیرد. این خدمات توسط گروه صنعتی صاعدی نیز انجام می شود. با توجه به موارد فوق لازم است تا خشکشویی ها ابتدا ظرفیت دیگ مورد نظر با توجه به میزان کار خود تعیین نموده و سپس اقدام به تهیه تجهیزات و سایر تجهیزات و در نهایت لوله کشی نمایند.
دیگ بخار خشکشویی علاوه بر محفظه آب، دارای قسمت های مختلف دیگری است که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
قسمت های تشکیل دهنده دیگ بخار
مهمترین قسمت های تشکیل دهنده دیگ عبارتند از:
- شیر یا دریچه ایمنی: مهمترین موردی که در یک دیگ خشکشویی باید به آن دقت شود، خصوصیات امنیتی آن است. دیگ بخار حتما باید مجهز به یک دریچه امنیتی باشد که در هنگام فشار بالا به صورت خودکار باز شده و میزان فشار وارده به دیگ را کاهش دهد.
- لوله کنترل آب: آب از طریق لوله های مخصوص وارد دیگ می شود. این لوله ها باید به نحوی باشند که بتوانند میزان آب ورودی و خروجی دیگ را کنترل کنند. ورود آب بیشتر از ظرفیت و همچنین خالی ماندن دیگ هنگام استفاده، باعث آسیب جدی آن می شود.
- سویچ فشار: این قطعه میزان فشار ورودی به دستگاه را کنترل کرده و در صورت نیاز باعث باز شدن دریچه ایمنی می شود. طبیعی است که نباید فشار وارده به دیگ از حد معینی بالاتر رود.
- آژیر خطر: وجود دو آژیر خطر در محفظه برای الارم دادن و آگاهی بخشی در زمان مورد نظر الزامی است. اگر فشار دستگاه بالا برود و یا دستگاه خالی شود، این آژیر ها به صدا در خواهند آمد.
- ترموستات (دماپا): کنترل دمای آب و بخار دیگ خشکشویی هم نکته مهمی است که نباید از آن غافل شد. دمای آب و بخار باید در حدی باشد که به البسه ای که قرار است داخل دیگ شسته شوند، آسیب وارد نکند این کار به کمک ترموستات تعبیه شده در این محفظه انجام می گیرد.
موارد فوق قطعات اصلی دیگ به حساب می آیند. توجه داشته باشید در دیگ بخار خشکشویی قطعات ریزتری مانند سختی گیر، مشعل، پمپ و مانومتر هم وجود دارد که هر کدام از آنها در جای خود بسیار مهم و کاربردی هستند.